Metselbijen kiezen kers en pruim

Publicatiedatum: 3 april 2021 (nb 2021-13)

Metselbijen kiezen kers en pruim

De gehoornde metselbij is een effectieve aanvulling als bestuiver van pit- en steenvruchten. Dat weet Roeland Segers van Metselbijen.nl al jaren. Hij is dan ook marktleider in het verhuren van metselbijen. “Metselbijen hebben veel voordelen ten opzichte van honingbijen. Maar een combinatie van die twee is ideaal, omdat onder warme omstandigheden honingbijen goed tot hun recht komen. Je spreidt dus het risico.”

Als het aan de kat lag…
Gehoornde Metselbijen hebben een grote voorkeur voor pit- en steenfruit. Zoals ‘katten voor whiskas zouden kiezen’, kiest de  gehoornde metselbij voor deze gewassen. Segers: “De mooie open en stuifmeelrijke bloemen hebben een enorme aantrekkingskracht op ze.” Hij benadrukt dat het hier om gehoornde metselbijen gaat. Fruittelers zetten soms ook rosse metselbijen in, maar die zijn minder geschikt. “Die komen te laat uit en hebben geen voorkeur voor het stuifmeel van  fruitbloemen”, legt hij uit. 

Minder bijen nodig
Een bloem hoeft maar eenmaal door een gehoornde metselbij te worden bezocht voor een goede bestuiving, want bij ieder bloembezoek maken ze contact met de stamper. Een honingbij moet daarentegen een aantal keer terugkomen.
Gehoornde metselbijen hebben nog andere voordelen ten opzichte van hun concullega’s. Ze vliegen al bij lagere temperatuur, 4-6 ^oC, maar ook bij lagere lichtintensiteit en motregen. “Ze vliegen dus ook ’s avonds en maken daardoor meer vlieguren. Door dit alles zijn er veel minder exemplaren nodig dan van honingbijen.”

Uniek systeem
Metselbijen hebben een generatie per jaar, de bijen overwinteren als volwassen bij in een cocon. Telers kunnen hun eigen metselbijenpopulatie in stand houden, na aankoop van een startpopulatie. Segers ziet in de praktijk echter dat veel telers het teveel gedoe vinden om de cocons uit de gangen te wippen en de blokken schoon te maken. “Als je de volgende generatie bijen in de oude gangen laat zitten, krijg je snel last van stuifmeelmijten en andere parasieten. Die zijn schadelijk voor de populatie.” Hij heeft een nieuwe bijenkast ontworpen om dit noodzakelijke en tijdrovende werk te omzeilen.

Ontzorgen
De nieuwe bijenkast is in zijn geheel te koelen, om in het volgende seizoen naast een schone, lege kast geplaatst te worden. De kast heeft de mogelijkheid voor eenrichtingsverkeer. Uitgeslapen bijen kunnen er alleen uit vliegen. Als ze terugkomen om hun nestje te maken, staat daar een nieuwe kast voor klaar. Zo verhuist de populatie jaarlijks naar een nieuwe, schone bijenkast “Op Proeftuin Randwijk is de populatie zo al vier jaar ‘reizende’, zonder verhoogde infectie door parasieten. Als dit werk voor telers nóg te bezwaarlijk is, verhuren we het systeem en ontzorgen we ze helemaal.” 

Tekst: Andrea Disco
Foto’s: Metselbijen.nl

Publicatiedatum: 16 januari 2021 (nb 2021-02)

Innovatieve kast voor metselbijen

De Bijen Bestuivingstechniek uit Nijmegen heeft een unieke metselbijenkast ontwikkeld voor gehoornde metselbijen, die worden ingezet bij de bestuiving van bloemen van steen- en pitfruit. De recent geoctrooieerde bijenkast stelt fruittelers in staat om metselbijen te houden in een fractie van de tijd in vergelijking met de huidige praktijk.

Tijdsbesparing
Momenteel is het gebruikelijk om in het najaar metselbijencocons uit de nesten te halen om parasieten te verwijderen en de nestsystemen te reinigen of te vervangen. Dit ‘oogsten en schonen’ van de bijencocons en het reinigen van de nestsystemen is erg arbeidsintensief. Bij de metselbijenkast die het Nijmeegse bedrijf heeft ontwikkeld,  is dit niet meer nodig is.

Oude nesten verwijderd
De metselbijenkast maakt het mogelijk om een populatie gehoornde metselbijen naar een schone, tweede bijenkast te verplaatsen, zodat de eerste bijenkast, met de oude nesten, heel vroeg in het jaar verwijderd kan worden. Zo worden nestruimtes maar één keer gebruikt en parasieten afgevoerd, twee belangrijke voorwaarden voor het vitaal houden van een bestuivingspopulatie gehoornde metselbijen.   

Tekst: Andrea Disco
Foto: De Bijen Bestuivingstechniek